Als alcoholisten dronken wij vlugger en met grotere teugen dan andere mensen.

Wij lieten zelden iets in het glas; de fles moest leeg tot op de bodem.

Velen vinden het grappig dat ze, zelfs na jaren nuchterheid, een halve kop koffie of glas limonade niet kunnen achterlaten. We nemen soms de laatste slok van een niet-alcoholische drank net alsof het bier of wijn was.

Misschien hebben de meeste lezers het reeds begrepen. Het is niet eenvoudig voor ons om een half gelezen bladzijde, hoofdstuk of boek neer te leggen. Het lijkt bijna een dwanggedachte om tot het einde te gaan, in plaats van dagelijks een paar hoofdstukken te lezen en de rest te bewaren voor een andere keer. Niet dat die neiging totaal slecht is. Wanneer men over een vernietigende obsessie zoals drinken heen wil raken, is het soms goed die te vervangen door een andere, zoals de neiging om meer over het alcoholisme te weten te komen en meer en meer hulp te zoeken.

Lees dus door als je wilt. Het is heel wat gezonder dan drinken. Maar zet, als je aan het einde van dit hoofdstuk komt, de computer even uit en overloop je dag eens. Ga na hoe dikwijls je de zaken kalmer en beter had kunnen aanpakken als je er eerst had over nagedacht.

De slogan “Kalmpjes aan” is één manier waarop wij AA’ers elkaar eraan herinneren dat we de neiging hebben te overdrijven, erop los te stormen, zonder geduld voor wat ons daarbij kan remmen. We vinden het moeilijk kalm van het leven te genieten.

Wanneer iemand te haastig is om iets gedaan te krijgen of om ergens te komen, kan men hem daar vriendelijk op wijzen met “Kalmpjes aan”. De raadgever krijgt dan vaak een negatieve reactie en dat wijst erop dat hij een gevoelig punt heeft aangeraakt.

We weten nu wel dat naarmate de maatschappij sneller en sneller verandert, meer en meer mensen gebrek aan tijd hebben en je weet niet wat je het eerst of het laatst zult doen.

Dergelijke pressie maakt niet van iedere drinker een alcoholist. Slechts bij een klein percentage drinkers ontwikkelt zich ons probleem. Maar diegenen bij wie dat wel gebeurde ondervinden ze allemaal dat ze moeten leren zich te ontspannen en aan een kleine vooruitgang of zelfs de kleinste genoegens plezier te beleven. Kortom, hoe dagelijks te genieten van hun reis, in plaats van heel de tijd te kniezen. Het loont de moeite even stil te staan en naar de horizon te turen.

Sommigen van ons betrappen er zich herhaaldelijk op dat ze meer willen doen dan ze aankunnen. We nemen meer verplichtingen op ons dan een normaal mens kan dragen. We zouden hieromtrent waarschijnlijk heel wat kunnen leren van herstelde hartpatiënten.

Velen slagen erin actief en productief te blijven op een gedoseerde manier die afmatting, overdreven inspanning en verslaving aan de klok vermijdt.

Sommigen van ons werken een dagelijkse routine uit die ons streven realistisch en binnen de mogelijkheden helpt te houden. We maken een lijst op van zaken die we vandaag zouden willen afmaken en kunnen die dan indien nodig halveren. Een nieuwe dag, een nieuwe lijst.

Of we plannen dingen opzettelijk lang op vooruit, en we leren onszelf ze te vergeten tot de tijd gekomen is. Anderen vinden dat lijsten en schema’s tirannen kunnen worden die ons dwingen elk punt af te handelen, hoeveel tijd en inspanning dat ook mag vergen. In dat geval zweren we lijsten voor een tijdje af. Wanneer we dan niet langer onder het juk van hun heerschappij dienen te lopen, kunnen we leren handelen in een spontaner, kalmer tempo.

Een twintigtal minuten stil alleen zijn ‘s morgens helpt zeer velen van ons de dag te beginnen met een ontspannen en geordende geestesinstelling. Sommigen gebruiken hiertoe een gebed of meditatie.

En misschien krijgen wij het gedurende een koortsachtige dag voor elkaar verscheidene keren ongestoord met gesloten ogen stil te zitten om daarna ontspannen te beginnen. Voor anderen is het dan weer gemakkelijker het kalmer aan te doen met de hulp van een ander persoon. We kunnen het misschien op ons eentje niet aan wat te kalmeren, maar soms kunnen we onszelf wel opleggen te luisteren naar een vriend die al een zekere mate van gemoedsrust bezit. Volle aandacht aan iemand anders schenken kan ons evenwicht herstellen en geeft ons een nieuwe kijk op ons eigen leven, zodat we inzien dat het geen zinloze wedloop hoeft te zijn.

Meer formele bijeenkomsten zoals kerkdiensten of retraites zijn zeer lonend voor sommige mensen. Of we kunnen eenvoudig beslissen er wat vroeger op uit te trekken dan we gewoon zijn, zodat we alles wat rustiger kunnen aanpakken. Met een beetje nadenken kunnen we persoonlijke tijdschema’s uitwerken die minder overladen, buigzamer zijn en die ons niet afbeulen.

Wanneer we te druk in de weer zijn kunnen we onszelf eens afvragen: “Ben ik werkelijk zo onmisbaar?”, of: “Is dat echt nodig?”. Tot onze opluchting is het antwoord meestal negatief. Op lange termijn helpen deze overwegingen ons niet alleen over ons drankprobleem heen, maar ze laten ons toe productiever te zijn omdat we onze energie beter kunnen verdelen.

We stellen verstandiger prioriteiten. We leren dat veel van wat we als belangrijk beschouwden, dat niet is. “Hoe belangrijk is het écht?” is steeds een goede overweging.

Uiteraard is “Kalmpjes aan” geen alibi voor luiheid of het verzuimen van afspraken. Er zijn dingen die niet mogen uitgesteld worden tot morgen, zoals ophouden met drinken. Maar er zijn andere zaken die beter met rust gelaten worden tot we ze beter aankunnen.

Een zeer ziek en totaal overspannen AA-lid telefoneerde AA en zei dat ze onmiddellijk hulp nodig had. Men vroeg haar of ze 20 of 30 minuten kon wachten tot men haar iemand kon sturen. “O nee”, antwoordde ze, “Mijn huisarts heeft gezegd dat ik onmiddellijk hulp nodig had, en dat was eergisteren!”. Ons hart gaat uit naar iemand in zo’n toestand. We weten maar al te goed hoe ze zich voelt. Er kwam hulp opdagen binnen het uur, en nu vertelt ze dat verhaal om aan te tonen hoe verwart ze vroeger was.

Als je een inwendige kern van gemoedsrust, geduld en tevredenheid allerbelangrijkst vindt, kan je die bereiken. Denk er nu en dan eens aan dat “Kalmpjes aan” misschien het beste ritme voor vandaag is.

We kunnen vandaag beginnen te veranderen, weet je nog?